Centrum Sportów Wodnych i Lodowych nad jeziorem Ukiel w Olsztynie to ośrodek żeglarski i jednocześnie jedna z najciekawszych marin w Polsce. Nowoczesna architektura nad jeziorem Ukiel zbiera świetne recenzje w środowisku żeglarskim jak i wśród mieszkańców Olsztyna i turystów. Budynki: marina oraz hangar są wkomponowane w otaczający krajobraz . Architektoniczne założenie realizuje ideę jak najmniejszej ingerencji w naturalne ukształtowanie zalesionego wzgórza oraz wyeksponowania otwarć widokowych na jezioro Ukiel i panoramę Olsztyna. Obiekty stały się wręcz częścią naturalnego krajobrazu. Indywidualnie zaprojektowano, widoczną od strony głównego wjazdu, piątą elewację budynku – zielony dach z roślinnością, głazami, tarasami i punktami widokowymi. W architekturze obiektów widać nienachalne nawiązania do form marynistycznych. Dynamiczne, pochylone, jasne ściany budynków przywodzą na myśl skojarzenia z fragmentami kadłubów jachtów. Architektoniczne formy bardzo dobrze komponują się z otaczającą zielenią. Odnosi się wrażenie jakby naturalny sosnowy las wręcz wyrósł na zielonym dachu mariny.
Budynek mariny z lotu ptaka
W ramach zagospodarowania terenu wokół przystani wodnej zrealizowano ciągi piesze , ścieżki rowerowe oraz place rekreacyjne. Układ ścieżek jest ściśle zintegrowany z budynkami, na dachach których zaprojektowano drewniane tarasy z widokiem na panoramę Olsztyna. Nawierzchnię ścieżek stanowią płyty z betonu architektonicznego w jasnych odcieniach szarości swobodnie ułożonych na zielonej trawie. Ten oryginalny zabieg podkreśla integrację architektury i natury. Użycie betonu architektonicznego w elementach małej architektury jest charakterystyczne dla całego założenia – również w budynkach przewidziano realizację detali architektonicznych w tym materiale.
Pomiędzy budynkiem mariny oraz hangaru znalazło się miejsce dla amfiteatru z miejscami do siedzenia, głównymi schodami oraz zielenią. Wielopoziomowy plac stanowi główne wejście na teren mariny. Przed amfiteatrem zaprojektowano rozległy drewniany taras , który może pełnić funkcję sceny. Do wykończenia nawierzchni oraz małej architektury użyto desek z drewna egzotycznego i betonu architektonicznego wkomponowanych w zieleń.
Charakterystycznym elementem zagospodarowania terenu stały się ogromne kamienie, które „rozrzucono” na całym terenie mariny. Zabieg ten to nawiązanie do charakterystycznego elementu krajobrazu Warmii i Mazur – głazów narzutowych, które na przestrzeni lat inspirowały swą imponującą skalą, formą i kompozycją. Kamienie stały się ważnym, pełniącym różnorodną funkcję składnikiem całego założenia. Oprócz symbolicznego nawiązania do archetypu krajobrazu warmińskiego, pola kamieni stanowią także naturalną barierę przed niekontrolowanym wejściem w niepożądane strefy całego założenia .
Projekt mariny, przystani wodnej wraz z innymi obiektami nad jeziorem Ukiel w Olsztynie zdobył wiele prestiżowych nagród architektonicznych: nagrodę Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP za wybitne dzieło architektoniczne ( najlepsza przestrzeń publiczna ), nagrodę Eurobuild , nagrodę Kryształowa Cegła oraz wiele innych. Projekt architektoniczny zagospodarowania brzegów jeziora Ukiel został nominowany do nagrody Mies Van der Rohe oraz do nagrody Polityki. W ostatnich dniach autorów projektów w Olsztynie uhonorowano, przyznawanym co 4 lata, Srebrnym Wawrzynem Olimpijskim.
Miasto Olsztyn przeprowadziło niemal wzorcową ścieżkę planistyczno – architektoniczną dotyczącą budowy przestrzeni publicznej terenów rekreacyjnych wokół jeziora Ukiel . W 2006 roku ogłoszono studialny konkurs architektoniczny, który stanowił podstawę do opracowania późniejszych planów miejscowych dla terenów rekreacyjnych oraz architektury wokół jeziora Ukiel. W kolejnych latach przeprowadzono otwarty konkurs architektoniczny , który wyłonił pracownie projektowe mające przygotować projekt budowlany i projekt wykonawczy terenów rekreacyjno – sportowych nad jeziorem Ukiel w Olsztynie. Wokół jeziora Ukiel powstał projekt architektoniczny w ramach, którego opracowano unikalną, wielofunkcyjną przestrzeń publiczna z takimi obiektami jak: marina, przystań wodna, przystań żeglarska, restauracja, hotel oraz inne obiekty sportowe i rekreacyjne. Ponadto powstały pomosty pływające, drewniane pomosty stałe na palach, ścieżki rowerowe, promenady nadwodne, place rekreacyjne, hangar na łodzie
We wrześniu 2015 r. zakończono ostatni etap tej szerokiej inwestycji budowlanej: Centrum Sportów Wodnych i Lodowych na Słonecznej Polanie nad jeziorem Ukiel w Olsztynie, za której projekt budowlany odpowiada pracownia architektoniczna Restudio Rafał i Maciej Jacaszek. Pozwolenie na budowę mariny uzyskano w 2014 roku.
Wyłanianie wykonawców projektów budowlanych w ramach konkursów architektonicznych jest dobrą i skuteczną praktyką w sytuacji, gdy zależy nam na jakości przestrzeni publicznej. Architekci biorący udział w konkursie konkurują ze sobą na najlepsze rozwiązania architektoniczne. W polskich realiach najbardziej powszechną praktyką wyboru biura projektowego są przetargi publiczne, gdzie jedynym kryterium stanowi cena oferty wykonania projektu budowlanego. W efekcie niskie, często dumpingowe ceny dokumentacji technicznych nie gwarantują odpowiedniej jakości rozwiązań architektonicznych. Biura projektowe, zamiast indywidualnej, unikatowej architektury, proponują standardowe, powtarzalne i najprostsze do zaprojektowania rozwiązania. Podkreślić należy, że powszechnie praktykowana zaniżona cena dokumentacji projektowej, może skutkować konsekwencjami wielokrotnie przekraczającymi budżet projektu. Oferty przetargowe oscylują w granicach 0,5-2,5% ceny inwestycji. Błędy projektowe natomiast mogą podnieść cenę inwestycji o kilkadziesiąt procent. Znamy przykłady, gdzie błędnie wykonana dokumentacja spowodowała straty wielokrotnie przekraczające budżet projektu.
Budżet przeznaczony na projekt wyłaniany w ramach konkursów architektonicznych jest najczęściej zgodny z zaleceniami Stowarzyszenia Architektów Polskich lub Izby Architektonicznej i zamyka się najczęściej w przedziale 3-7% ceny inwestycji. Dzięki większemu budżetowi, do opracowywania dokumentacji projektowej , mogą być zaangażowani najlepsi specjaliści różnych branż: architektonicznej, konstrukcyjnej, wentylacyjnej , drogowej, sanitarnej itp. Jakość dokumentacji projektowej, a w konsekwencji jakość architektury, która na jej podstawie powstała jest na wysokim i zgodnym z oczekiwaniami inwestorów poziomie.
Wielokrotnie nagradzana inwestycja zagospodarowania brzegów jeziora Ukiel w Olsztynie jest najlepszym przykładem na to, iż istnieje ścisły związek pomiędzy sposobem wyboru biura projektowego (konkurs), a jakością przestrzeni publicznej. Inwestycja wokół jeziora przyciąga tłumy mieszkańców Olsztyna oraz turystów. Tereny rekreacyjne z mariną, przystanią wodną, gastronomią stały się modne i cieszą się na przestrzeni całego roku ogromną frekwencją. Ludzie polubili to miejsce. Odpowiedniej skali architektura, nowocześnie rozwiązane detale architektoniczne, użyte drewno , beton architektoniczny oraz szkło sprawiają, że mamy do czynienia z dobrą , przyjazną i wielofunkcyjną przestrzenią publiczną. Również wspomniana wielofunkcyjność przestrzeni i budynków decyduje o popularności brzegów jeziora Ukiel w Olsztynie. Znajdują się tu strefy dla lubiących aktywnie spędzać czas: rolkarzy, rowerzystów i przede wszystkim amatorów sportów wodnych: żeglarzy i kajakarzy . Ponadto przewidziano strefy dla spacerowiczów z ławkami i drewnianymi leżakami, strefy zabaw dla dzieci, boiska sportowe , punkty widokowe , amfiteatr dla wydarzeń artystycznych. Wszystkie strefy połączone są ze sobą systemem naturalnych i ekologicznych (głównie nawierzchnia żwirowa) ścieżek pieszych i rowerowych, dzięki czemu tereny wokół jeziora Ukiel stanowią spójną rekreacyjną przestrzeń publiczną Olsztyna. Inwestycja , obok wielu prestiżowych wyróżnień była nominowana do nagrody POLITYKI , gdzie w towarzystwie najlepszej współczesnej polskiej architektury uzyskała największą liczbę głosów internautów .
